Ar Barrad Mae

Posté le 28/04/2009

Da selaou ha da lenn/ A écouter et à lire. Ar barrad Mae / La branche de Mai                  D. Carré s’exprime sur cette tradition de la branche de mai (rameau de hêtre, brin d’aubépine fleurie…) qui, accrochée sur le devant de la maison ou plantée dans le coin du jardin la veille du 1° mai, symbolise le retour du printemps. Une tradition venue du fond des temps et que l’on retrouve dans toute les cultures paysannes et villageoises de l’Europe du Nord. Evit gellet selaou ha lenn ar pennad klikit àr lenn ar peurrest/ Pour écouter et lire cet article, cliquez sur lenn ar peurrest        Emberr e vo Kalan-Mae ! Evit ar braz ag an dud e talv bremañ an dra-se kement ag un devezh miret, un dibenn-sizhun astennet, ur barrig kloc’higoù-Mae prenet àr vord ar straed pe àr vord an hent ha degaset d’ar gêr da brofiñ d’an dud tost d’e galon ;  ur sort chañs vat, èl ma lârer e kement media a zo...     Evidon-me emañ dishañval an traoù. Pa welan Kalan-Mae é tostaat en em c’houlennan bepred e pe stad emañ arrivet an natur ; mard eo avañsetoc’h pe diwezhatoc’h an traoù ar blez-mañ evit ar blez kent. Ha perak e ran-me ar soñjoù-se ? E yan d’el lâret deoc’h a-benn : Kalañ-Mae a zo evidon-me an deiz ma vez lakaet ar barrad Mae. Hag a bouez eo ma vo kavet danvez da lakaat. Ar blez-mañ netra aesoc’h : emañ an del er fav abaoe tost pemzektez dija, er c’hoadoù da vihanañ ; ha bleuñv a zo ivez er spern. Setu ne vo ket tamm diaes ebet maeiñ, èl ma lârer !… Ur barrad fav glas e del da blantiñ e korn ar jardrin, ur barrad spern huek frond e bleuñv gwenn da stagin e-tal dor an ti, setu aze arouezioù an nevez-amzer.      Hag arouezioù hengounel oc’hpenn-tra !… Abaoe pegoulz e rer kement-se e Breizh ? N’eo ket me el lâro deoc’h atav. Desket em eus er gober get ma zud-kozh, hag int get o zud-kozh, hag èl-se a rumm da rumm. Setu perak ne gredan ket e vehe un dra vat dilezel ur sort akustumañs. Hag oc’hpenn evit geneomp-ni e vez lidet Kalañ-Mae ; graet e vez, koulz lâret, e Europa an hanternoz a-bezh, hag atav get barroù glas, get barroù bokedet, get danvez é tiskouez emañ dihunet an natur, emañ trec’h ar vuhez...      Pa oan-me bihan e veze bec’h etre ar baotred hag ar merc’hed yaouank evit gouiet piv en dehe bet maeet kentañ ar pezh a oa d’an holl : ar puñs, an doued, an iliz, ar maeri… E lec’hioù arall, doc’h ma em eus klevet, e yae ar baotred da gas ar Mae d’ar merc’hed er memp oad gete, ha kan ha son gete neuze dre ar maezioù. Me, n’em eus ket-me gwelet an dra-se. Met soñj mat am eus neoazh penaos e klaske ar galand an tu da lakaat ar barrad Mae doc’h fenestr e zous hep gouiet da zen ebet. O ! Gwelet ‘peus ! Maet eo fenestr Jann-Marie dija ! Daoust ha piv a zo daet ‘ta ?… Ha skrign, ha c’hoarzh, ha bourrapted… Ha fach ivez, forset mat, get ar merc’hed a vehe bet ankouaet : barrad Mae ebet doc’h  fenestr o zi ! Nag un dismegañs alkent !…      Nag ar vugale ‘ta ! Goude ar skol e yaent a vandennad da droc’hiñ barroù fav d’ur c’hoad bennak, hag e tistroent neuze d’enderv-noz, get o bec’hadoù, melloù barroù gete lies-mat. Ur wezh arrivet àr ar blasenn e vezent dibilhet hag e kroge ar vaerion , èl ma veze lâret, get o labour dre ar vourc’h… A-benn an noz ne chome ket ur c’harr, ur c’hrañj, ur c’hraoù, ul loj, pas memp hini ar c’hi na vehe ket bet maeet dezhe ! Ken e oa glas ar vourc’h a-bezh get ar barroù fav …      Ya, diaes e kavan gwelet an akustumañs-se é vonet da goll a vlez da vlez. Neoazh ne c’houlenn ket kalz a labour e gwirionez : ken nemet monet d’ar c’hoad da glask fav peotramant d’ar garzh da guntuilh ur barradig spern. Derc’hel a ran me atav d’en ober. Mar vennit-c’hwi sikour genin he derc’hel bev grit èldin : diriaou kentañ, d’an 30 a Imbrilh, d’enderv-noz, c’hwi-ivez, maeit ho ti hag ho liorzh da zegemer Kalañ-Mae !   Pleuwigner, d’ar 27.04.2009 D. Carré